Phỏm là một trò chơi bài rất phổ biến và hấp dẫn ở Việt Nam. Để học cách chơi phỏm giỏi, bạn cần nắm vững các quy tắc cơ bản, áp dụng các chiến thuật và mẹo thông minh, cũng như có tinh thần thi đấu cao. Trong bài viết này, bostonmicrosystems sẽ giới thiệu về phỏm và lịch sử hình thành, cũng như chia sẻ cho bạn các bí quyết và kinh nghiệm từ các cao thủ phỏm.
Giới thiệu về phỏm và lịch sử hình thành
Phỏm là gì?
Phỏm là một trò chơi bài có nguồn gốc từ Trung Quốc, được chơi bởi 4 người với 52 lá bài Tây. Mục tiêu của trò chơi là sắp xếp các lá bài của mình thành các phỏm (cùng chất liên tiếp hoặc cùng số khác chất) và đạt được số điểm cao nhất. Phỏm là một trò chơi bài kết hợp giữa may mắn và kỹ năng, đòi hỏi người chơi phải có khả năng quan sát, tính toán, lựa chọn và chiến thuật.
Phỏm xuất xứ từ đâu và phát triển như thế nào?
Theo một số nguồn, phỏm xuất xứ từ Trung Quốc vào thế kỷ 17, dưới tên gọi là Tiến Lên (tiến lên miền nam) hoặc Tiến Lên Bắc (tiến lên miền bắc). Sau đó, phỏm được truyền sang các nước láng giềng như Việt Nam, Thái Lan, Campuchia… và có những biến thể khác nhau. Tại Việt Nam, phỏm được coi là một trò chơi bài truyền thống, được yêu thích bởi nhiều người dân ở các vùng quê và thành thị. Phỏm cũng được phổ biến trên các nền tảng trực tuyến như ZingPlay, Vua Bài Online, Game Bài Đổi Thưởng…
Các quy tắc cơ bản khi chơi phỏm
Cách chia bài và xếp bài
Cách chơi phỏm giỏi như thế nào? Trước khi bắt đầu trò chơi, người chơi sẽ rút thăm để xác định vị trí ngồi và người chia bài. Người chia bài sẽ xáo trộn bộ bài và chia cho mỗi người 9 lá bài. Sau đó, người chia bài sẽ úp 4 lá bài lên bàn để tạo thành một cọc bốc. Người tiếp theo người chia bài theo chiều kim đồng hồ sẽ là người đánh đầu tiên.
Sau khi nhận được 9 lá bài, người chơi sẽ xếp lại các lá bài của mình theo thứ tự từ bé đến lớn, từ Át đến K. Nếu có hai lá bài cùng số, thì lá bài có chất lớn hơn sẽ xếp trước. Thứ tự các chất bài từ bé đến lớn là: Bích, Cơ, Rô, Chuồn.
Cách ăn bài và gửi bài
Trong lượt đánh của mình, người chơi có thể ăn bài hoặc gửi bài nếu có điều kiện. Ăn bài là khi người chơi lấy lá bài vừa được đánh ra của người chơi trước mình để tạo thành một phỏm. Gửi bài là khi người chơi gắn thêm lá bài của mình vào phỏm của người khác. Để ăn bài hoặc gửi bài, người chơi phải nói to “Ăn” hoặc “Gửi” trước khi lấy lá bài hoặc gắn lá bài vào phỏm.
Có hai loại phỏm: phỏm sạch và phỏm ù. Phỏm sạch là khi tất cả các lá bài trong phỏm đều do người chơi tự có, không ăn hoặc gửi từ người khác. Phỏm ù là khi tất cả các lá bài trong tay người chơi đều được sắp xếp thành các phỏm.
Cách bốc bài và đánh bài
Nếu người chơi không ăn bài hoặc gửi bài được, thì người chơi sẽ phải bốc một lá bài từ cọc bốc trên bàn. Sau khi bốc bài, người chơi sẽ xem xét lại các lá bài của mình và quyết định đánh ra một lá bài không cần thiết cho việc tạo phỏm. Lá bài đánh ra sẽ được úp lên trên cọc đánh. Lượt đánh tiếp theo sẽ thuộc về người chơi kế tiếp theo chiều kim đồng hồ.
Cách tính điểm và xác định thắng thua
Trò chơi sẽ kết thúc khi có một người chơi ù hoặc khi cọc bốc hết. Khi trò chơi kết thúc, người chơi sẽ tính điểm dựa trên các lá bài trong tay và các phỏm đã tạo được. Cách tính điểm như sau:
- Mỗi lá bài có giá trị điểm tương ứng với số ghi trên lá bài. Ví dụ: Át có giá trị 1 điểm, 2 có giá trị 2 điểm, 3 có giá trị 3 điểm… J có giá trị 11 điểm, Q có giá trị 12 điểm, K có giá trị 13 điểm.
- Mỗi phỏm sạch có giá trị 3 điểm. Mỗi phỏm ù có giá trị 5 điểm. Nếu có nhiều hơn một phỏm ù, thì chỉ tính một phỏm ù duy nhất.
- Nếu người chơi ù, thì người chơi sẽ được cộng thêm số điểm của các lá bài trong tay của các người chơi khác. Nếu người chơi ù trên tay (không cần đánh ra), thì người chơi sẽ được cộng thêm gấp đôi số điểm của các lá bài trong tay của các người chơi khác.
- Nếu cọc bốc hết, thì người chơi có số điểm ít nhất sẽ là người thắng cuộc.
Cách chơi phỏm giỏi: Những mẹo cơ bản
Để chơi phỏm giỏi, bạn không chỉ cần biết các quy tắc cơ bản, mà còn cần có những chiến thuật và mẹo thông minh để đối phó với các tình huống khác nhau trong trò chơi. Dưới đây là một số chiến thuật và mẹo chơi phỏm giỏi mà bạn có thể tham khảo:
Cách quan sát và phân tích bài của đối thủ
Một trong những kỹ năng quan trọng khi chơi phỏm là quan sát và phân tích bài của đối thủ. Bằng cách quan sát các lá bài mà đối thủ đánh ra, bốc vào, ăn hoặc gửi, bạn có thể đoán được đối thủ đang có những lá bài nào, đang tạo những phỏm nào, và đang có ý định gì. Từ đó, bạn có thể lựa chọn các hành động phù hợp để ngăn chặn hoặc tấn công đối thủ.
Một số mẹo quan sát và phân tích bài của đối thủ như sau:
- Nếu đối thủ bốc nhiều lá bài liên tiếp từ cọc bốc, có thể là do đối thủ không có nhiều lá bài hợp lý để tạo phỏm, hoặc đang muốn tạo một phỏm lớn.
- Nếu đối thủ ăn nhiều lá bài từ cọc đánh, có thể là do đối thủ đã có sẵn nhiều phỏm trong tay, hoặc đang muốn ù nhanh.
- Nếu đối thủ gửi nhiều lá bài vào phỏm của người khác, có thể là do đối thủ muốn giảm số lá bài trong tay, hoặc muốn tạo điều kiện cho việc ăn hoặc ù sau này.
- Nếu đối thủ đánh ra các lá bài lớn hoặc nhỏ, có thể là do đối thủ muốn loại bỏ các lá bài không cần thiết, hoặc muốn dụ bạn ăn để gửi vào sau này.
Cách lựa chọn bài ăn và bài gửi hợp lý
Một trong những quyết định quan trọng khi chơi phỏm là lựa chọn bài ăn và bài gửi hợp lý. Bạn không nên ăn hoặc gửi bất kỳ lá bài nào mà bạn thấy có thể tạo thành phỏm, mà cần xem xét kỹ lưỡng các ảnh hưởng của việc ăn hoặc gửi đó. Bạn cần cân nhắc giữa lợi ích và rủi ro khi ăn hoặc gửi một lá bài.
Một số mẹo lựa chọn bài ăn và bài gửi hợp lý như sau:
- Bạn nên ăn các lá bài có giá trị điểm cao, nhất là khi bạn đã có sẵn nhiều phỏm trong tay. Điều này sẽ giúp bạn tăng điểm số của mình và giảm điểm số của đối thủ.
- Bạn nên gửi các lá bài có giá trị điểm thấp, nhất là khi bạn chưa có nhiều phỏm trong tay. Điều này sẽ giúp bạn giảm số lá bài trong tay và tránh bị đối thủ ù trên tay.
- Bạn nên ăn hoặc gửi các lá bài có thể tạo thành phỏm sạch hoặc phỏm ù. Điều này sẽ giúp bạn tăng giá trị của các phỏm của mình và có cơ hội ù nhanh.
- Bạn nên tránh ăn hoặc gửi các lá bài có thể làm hỏng các phỏm của mình hoặc của người khác. Điều này sẽ giúp bạn bảo toàn các phỏm của mình và ngăn chặn đối thủ tạo phỏm.
Cách xử lý các trường hợp đặc biệt như sảnh rồng, tứ quý, ba đôi thông…
Trong phỏm, có một số trường hợp đặc biệt mà bạn cần biết cách xử lý để tận dụng lợi thế hoặc giảm thiệt hại. Đây là một số trường hợp đặc biệt và cách xử lý của chúng:
- Sảnh rồng: Sảnh rồng là khi bạn có 12 lá bài cùng chất liên tiếp từ Át đến K. Đây là một phỏm ù vô cùng hiếm và đẹp. Nếu bạn có sảnh rồng, bạn nên ù ngay lập tức để thắng lớn. Nếu bạn thấy đối thủ có dấu hiệu có sảnh rồng, bạn nên cố gắng ngăn chặn bằng cách không đánh ra các lá bài cùng chất với sảnh rồng.
- Tứ quý: Tứ quý là khi bạn có 4 lá bài cùng số khác chất. Đây là một phỏm ù khá hiếm và đẹp. Nếu bạn có tứ quý, bạn nên ù ngay lập tức để thắng lớn. Nếu bạn thấy đối thủ có dấu hiệu có tứ quý, bạn nên cố gắng ngăn chặn bằng cách không đánh ra các lá bài cùng số với tứ quý.
- Ba đôi thông: Ba đôi thông là khi bạn có 6 lá bài tạo thành 3 đôi cùng chất liên tiếp. Đây là một phỏm ù khá phổ biến và dễ tạo. Nếu bạn có ba đôi thông, bạn nên ù ngay lập tức để thắng lớn. Nếu bạn thấy đối thủ có dấu hiệu có ba đôi thông, bạn nên cố gắng ngăn chặn bằng cách không đánh ra các lá bài cùng chất với ba đôi thông.
Cách tạo áp lực và khiêu khích đối thủ
Một trong những yếu tố quan trọng khi chơi phỏm là tâm lý của người chơi. Bạn có thể tạo áp lực và khiêu khích đối thủ bằng cách sử dụng các hành động và lời nói trong trò chơi. Điều này sẽ giúp bạn làm cho đối thủ mất tập trung, mắc sai lầm, hoặc tức giận.
Một số mẹo tạo áp lực và khiêu khích đối thủ như sau:
- Bạn có thể ăn hoặc gửi các lá bài của đối thủ một cách liên tục để cho đối thủ cảm thấy bị đe dọa và mất kiểm soát. Bạn cũng có thể nói lời châm chọc như “Ăn nữa không?”, “Gửi cho tôi đi”, “Cảm ơn nhé”…
- Bạn có thể đánh ra các lá bài có giá trị điểm cao hoặc có khả năng tạo phỏm để khiến đối thủ phải suy nghĩ nhiều và do dự. Bạn cũng có thể nói lời khiêu khích như “Đánh đi, sợ gì”, “Đánh nhanh lên”, “Đánh cái gì cũng được”…
- Bạn có thể bốc nhiều lá bài từ cọc bốc để làm cho đối thủ tưởng rằng bạn đang có bài xấu và yếu. Bạn cũng có thể nói lời giả vờ như “Bài xấu quá”, “Không có gì để chơi”, “Chắc thua rồi”…
- Bạn có thể ù ngay sau khi ăn hoặc gửi một lá bài để làm cho đối thủ bất ngờ và bị sốc. Bạn cũng có thể nói lời ăn mừng như “Ù rồi”, “Thắng rồi”, “Xin lỗi nhé”…
Kết luận
Phỏm là một trò chơi bài hấp dẫn và thú vị, đòi hỏi người chơi phải có kỹ năng và chiến thuật. Để chơi phỏm giỏi, bạn cần nắm vững các quy tắc cơ bản, áp dụng các chiến thuật và mẹo thông minh, cũng như có tinh thần thi đấu cao. Hy vọng với những thông tin và kinh nghiệm mà chúng tôi đã chia sẻ trong bài viết này, bạn sẽ có thể chơi phỏm giỏi hơn và thắng nhiều hơn. Chúc bạn chơi phỏm vui vẻ và thành công!
